Leerling en leraar

Boeddhisme is van oudsher niet zozeer een geloof maar veeleer een trainingspad. De relatie tussen de leerling en de leraar op dat pad is een heel kwetsbaar gegeven in het prille Westerse boeddhisme. Wat hieronder volgt is een heel persoonlijke antwoord van Edel Maex op een vraag hierover:

Wie is de leraar?

Leerling en leraar zijn verwisselbare posities: degene met het meeste vertrouwen is de leraar.

25 jaar geleden, in een moment van diepe wanhoop, brak er bij mij iets open. Ik weet niet waarom. Ik heb daar zelf geen enkele verdienste aan. Al die tijd word ik gedreven door het verlangen dit te delen. Er is niets wat mij dieper raakt. Er is een grondeloos vertrouwen. ‘Je kunt er niet uitvallen’, hoorde ik Ton Lathouwers het verwoorden.

Ik ben er zeker van dat een aantal van de gesprekken die ik met mensen gehad heb, voor hen een keerpunt zijn geweest op hun spiritueel pad. En in momenten dat iemand alle vertrouwen kwijt was heeft mijn vertrouwen vaak geholpen om het hoofd boven water te houden.

Op die manier ben ik voor sommige mensen leraar. Maar het is perfect mogelijk dat op een moment dat ik er wat door zit, dat het op dat ogenblik de ander is die mij de weg naar dit vertrouwen terugwijst. Op dat moment is de ander leraar en ik student. Ik heb trouwens al heel veel geleerd van zoveel mensen. Al die mensen hebben mijn vertrouwen vorm en gestalte, een gezicht gegeven.

Tegelijkertijd hoop ik dat iedereen zich daar zo vrij in voelt dat als iemand op zijn of haar omzwervingen iemand anders ontmoet, dat dan de notie van loyaal of deloyaal niet eens zou opkomen. Bij de ander niet en bij mij niet. Het zou niets afdoen aan de verbondenheid van mensen die allebei gedragen worden door iets wat zelfs niet iets is. Iets waar je niet kan uitvallen.

kopje thee