Drie bedenkingen

Er waren hoge verwachtingen bij het onderzoek naar mindfulness op school. Nu blijken de resultaten toch tegen te vallen. Zelf ben ik geen leerkracht, laat staan een onderwijskundige. Dus ik ben zeker niet de best geplaatste om hier iets over te zeggen. Maar misschien kan ik vanuit mijn ervaring met mindfulness toch iets aan het debat toevoegen.

In alle eerlijkheid: het verbaast mij niets. En dat zegt niets over mindfulness op zich, maar over hoe mindfulness in het onderwijs en in het onderzoek en geïmplementeerd werd.

Een eerste punt is: in het onderwijs is er veel verplicht. Er is leerplicht, er zijn examens die bepalend zijn voor het verloop van je schoolcarrière en je professionele carrière. Mindfulness verplichten is een contradictio in terminis. Als je mindfulness op school wil invoeren moet het een open aanbod zijn, zonder enige druk om deel te nemen.

Een tweede punt is: mindfulness werd wetenschappelijk op de kaart gezet omdat het preventief bleek voor herval van depressie. Het is uiteraard een valide onderzoeksvraag of mindfulness op jonge leeftijd preventief kan zijn voor depressie op latere leeftijd. Maar geven we wiskunde op school ter preventie van depressie? Mindfulness op school heeft maar zin als het een plaats heeft in de onderwijsdoelstellingen.

Een derde punt is: de oorspronkelijke mindfulness programma’s zoals MBSR en MBCT bestaan uit een reeks van acht wekelijkse sessies. Acht weken na elkaar naar het ziekenhuis komen is een hele opgave. Op school daarentegen komen de leerlingen iedere dag, en dat verschillende jaren na elkaar. Eenmalig een programma van acht weken geven op school lijkt mij een absurd idee. Als je mindfulness op school belangrijk vindt, dan biedt de schoolcontext andere en betere mogelijkheden.

Dus, als leerkrachten en onderzoekers mindfulness op school een waardevol gegeven vinden, mag ik ze dan uitnodigen om de moed niet op te geven en opnieuw aan de tekentafel te gaan zitten?